Compassievol leven heeft verschillende voordelen. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving en de rest van de samenleving. Steeds meer mensen worden daarom aangetrokken door compassietraining. Individuen maar ook bedrijven.
Ontdek in dit artikel wat compassietraining inhoudt, wat de wetenschap erover zegt en wanneer Mindfulness Based Compassionate Living (MBCL) iets voor jou is.
Wat is compassie?
Compassie is het inlevingsvermogen dat je nodig hebt om te beseffen dat iemand anders ook dagelijks een strijd voert in het leven. En dat die erkenning zich vertaalt in de wens om die persoon indien nodig een steuntje in de rug te bieden.
Je hoeft natuurlijk niet direct al je geld aan het goede doel te schenken en je huis beschikbaar te stellen voor iedereen die geen dak boven zijn hoofd heeft.
Compassie is wanneer je jezelf kunt relateren aan iemands situatie en dat je diegene wilt helpen als dat nodig is.

Wat is het verschil tussen empathie en compassie?
Empathie is vaak een voorloper van compassie. Sommige mensen zeggen dat je geen échte compassie kunt hebben zonder empathie, omdat compassie zonder empathie niet vanuit je hart komt.
Empathie is wanneer je iemands gevoel begrijpt en er met die persoon over kunt praten, vanuit je eigen gevoel. Misschien spiegelt het gevoel van die ander zich zelfs op jou, waardoor je de emoties van de ander als het ware zelf kunt voelen.
Afgezien van misschien een goed gesprek, stopt empathie daar. Compassie gaat nog verder. Je begrijpt de ander niet alleen, je hebt ook de wens om diegene te helpen, op een manier die voor jou beschikbaar is.
Compassie kan ook meer op afstand gebeuren. Sommigen zien compassie als een soort rationele en actieve vorm van empathie. Je kunt afstand nemen van de eventuele pijn die iemand voelt, waardoor je beter kunt helpen.
Het is geen wonder dat vooral in de zorg compassietrainingen worden gevolgd. Veel zorgmedewerkers voelen op dagelijkse basis empathie voor hun cliënten, wat kan leiden tot uitputtingsverschijnselen.
Met compassie kun je iets meer afstand nemen, terwijl je de kwaliteit van zorg verhoogt omdat je je eigen energie kunt besparen.
Ken jij de feiten en cijfers over stress?

Wat is compassietraining?

Compassietraining is een acht weken durend programma dat in 2007 werd ontwikkeld door psychiater en psychotherapeut Dr. Erik van den Brink en meditatiedocent en psychiatrisch medewerker Frits Koster.
Beiden met een achtergrond in MBSR en MBCT en jarenlange ervaring in het gebruiken van compassie en mindfulness in een zorgsetting, ontwikkelden ze het MBCL programma.
Voor dit programma bouwden ze verder op het werk van onder andere Christopher Germer, Kristin Neff en Paul Gilbert, die aan de voet stonden van de ontwikkeling van compassietraining in Europa. Andere invloeden kwam van het werk van Rick Hanson, Dr. Barbara Fredrickson en Tara Brach.
De MBCL compassietraining helpt deelnemers om compassie voor zichzelf en anderen te creëren en te uiten. De cursus bestaat uit wekelijkse samenkomsten van ca. 2-3 uur en één langere stiltesessie van 6 uur.
Het programma van de MBCL compassietraining bestaat onder andere uit de volgende onderdelen:
- Wetenschap achter compassie(training)
- Theoretische kennis opdoen
- Een werkboek gebruiken voor oefeningen en huiswerk
- Compassie oefeningen doen met anderen
- Leren hoe je compassie vaker kunt gebruiken
- Leren op een compassievolle manier om te gaan met moeilijke situaties en gevoelens
MBCL is als losse compassietraining te doen, maar werkt vooral goed als verdieping op een eerder gevolgde MBSR cursus of na het volgen van MBCT.
Je kunt mogelijk ook deelnemen als je uitgebreide ervaring hebt met mindfulness of als je andere cursussen hebt gevolgd, zoals ademwerk. Al wordt vaak wel een eerdere mindfulness cursus als voorwaarde gesteld om deel te kunnen nemen.
Is compassietraining wetenschappelijk bewezen?

Mindfulness Based Compassionate Living is in een aantal wetenschappelijke settings onderzocht.
- In dit onderzoek ontdekten de onderzoekers dat MBCL effectiever is dan de standaard behandelmethode na het doormaken van een depressie – na het eerder volgen van een MBCT-programma.
- In een ander onderzoek ervaren deelnemers dat het volgen van de compassietraining een extra positief effect heeft op (terugkerende) depressie, ook na het volgen van een eerder MBCT-programma.
- In deze online pilot studie (geen officiële studie) hadden deelnemers na het doen van een online compassietraining significant minder negatieve gevoelens en meer positieve gevoelens over het leven. Dat effect werd zes weken na afronding van het acht-weekse programma nog steeds gemeten.
Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen MBCL en MSC?
Heel kort gezegd is MBCL voornamelijk gericht op jezelf en je omgeving en MSC (Mindful Self Compassion) vooral op jezelf.
Dat maakt Mindfulness Based Compassionate Living iets breder, omdat je niet alleen compassie voor jezelf leert te ontwikkelen, maar ook voor de buitenwereld. De manier van lesgeven is ook iets anders.
Zo doe je bij MBCL vooral veel visualisatieoefeningen – of voorstellingsoefeningen waarmee je kunt ervaren wat er gebeurt wanneer je bepaalde voorstellingen creëert tijdens een begeleide meditatie.
Bij MSC leer je met name oefeningen aan die je kunnen helpen bij het cultiveren van meer zelfcompassie. MSC is open voor iedereen, ook zonder eerdere ervaring met mindfulness cursussen. Om MBCL te volgen is er wel een mindfulness basistraining vereist.
Wanneer is de MBCL compassietraining voor mij?

Verschillende onderzoeken laten zien dat compassietraining goed is wanneer je te maken hebt met terugkerende depressie.
Maar de werkzame elementen die daartoe leiden zijn natuurlijk goed voor meer mensen. Meer (zelf)compassie leidt mogelijk tot meer zelfacceptatie, meer ontspanning en meer energie en motivatie.
De (zelf)compassie oefeningen helpen je daarnaast in het versterken van de relatie met jezelf en die met anderen. En ook niet onbelangrijk: je leert die relaties te versterken, zonder aan jezelf voorbij te lopen.
Want compassietraining is niet bedoeld om nog vaker ‘ja’ te zeggen als mensen hulp nodig hebben. Grenzen aangeven is nét zo belangrijk, omdat als je zelf uitgeblust bent, je ook geen compassievol persoon meer kunt zijn.
Waar kan ik Mindfulness Based Compassionate Living doen?
Wil je eerst kennismaken met compassie voordat je de MBCL compassietraining doet, dan kun je hier starten:
- Op de app (en op de website van) Insight Timer staan een aantal video’s van Erik van den Brink. Dat zijn mindfulness-based voorstellingsoefeningen waarmee je kunt ervaren of MBCL iets voor jou is.
- Er zijn boeken over compassie geschreven door Frits Koster en Erik van den Brink. Daaruit kun je ook veel halen over compassie.
Wil je de MBCL training doen? Dan kun je terecht op de website van MBCL.

