Veel mensen worstelen met slechte gewoontes doorbreken. En dat is niet zo vreemd. Veel advies gaat namelijk vooral over het leren over triggers en gedrag.
Er mist alleen één belangrijk ingrediënt, en daar vertel ik je over in dit artikel.
Ik heb op die manier zelf verschillende slechte gewoontes afgeleerd, die ik daarvoor jarenlang niet onder controle kreeg.
In dit artikel lees je meer over het doorbreken van slechte gewoontes.
Wanneer is iets een slechte gewoonte?
Iets kan worden beschouwd als een slechte gewoonte wanneer je het herhaaldelijk doet en het je algemene welzijn negatief beïnvloedt.
Wat zijn de 11 meest voorkomende slechte gewoontes?
- Roken
- Niet sporten
- Uitstelgedrag
- Teveel geld uitgeven
- Gokken
- Ongezond eetgedrag
- Overmatig alcohol- en drugsgebruik
- Onder verplichtingen uit proberen te komen
- Te veel gebruik van je telefoon / social media
- Negatieve gedachten over jezelf en anderen
- Klagen
Lees ook: Yoga en stoppen met roken: onderzoek + 7 krachtige oefeningen
Waarom lukt het me niet om slechte gewoontes te doorbreken?
Je kunt de 5 stappen die ik straks omschrijf tot op de letter volgen, maar het vervelende is dat je waarschijnlijk uiteindelijk toch weer terugvalt in de slechte gewoonte.
Dat is met mijzelf ook jarenlang gebeurt, en het heeft één simpele reden: je identificeert jezelf nog steeds met de slechte gewoonte.
Vastgeroeste mentaliteit
Mensen falen vaak als ze slechte gewoontes willen doorbreken omdat ze een vastgeroeste mentaliteit hebben dat ze niet in staat zijn om de slechte gewoonte te doorbreken.
Ze hebben het vaak al eerder tevergeefs geprobeerd en zien zichzelf als een mislukking. Dat de slechte gewoonte onderdeel van zichzelf is geworden.
Daarom is het belangrijk om te visualiseren dat je wél in staat bent om het te doen. Te visualiseren dat jij in staat bent om te leven zonder deze gewoonte omdat het geen onderdeel is van jouzelf.
Dat kan je doen door affirmaties uit te spreken en die te combineren met visualisaties.
Lees ook: Negatief denken doorbreken lukt alleen als je hiermee stopt
Jezelf niet identificeren met de gewoonte is de sleutel
Je hebt misschien wel eens gehoord van cognitieve dissonantie. Een onbehaaglijk gevoel wat je ervaart als je handelt op een manier die niet past bij je eigen ideeën of overtuigingen.
Vaak hebben mensen met slechte gewoontes het idee dat ze niet anders kunnen, omdat ze overtuigd zijn dat ze nou eenmaal ‘een roker zijn’ of ‘een nagelbijter zijn’.
De cognitieve dissonantie helpt ze om door te blijven gaan met de slechte gewoonte. Zelfs als ze proberen te stoppen, is er nog steeds een stemmetje in hun hoofd die zegt dat ze afstand proberen te nemen van iets wat onderdeel is van zichzelf.
Lees ook:
- 12 tips om meer te leven in het nu (die je nog niet kent)
- Authentiek zijn: dit is waarom jij dat lastig vindt (en 8 oplossingen)
- 10 Dagelijkse gewoontes voor meer geluk, succes en motivatie
Overtuigingskracht naar jezelf
Maar wat nou als je jezelf weet te overtuigen dat je dat niet bent. En dat het gedrag dat je vertoont dus eigenlijk helemaal niet past bij wie jij diep van binnen bent?
Dat je het ooit hebt aangeleerd, maar dat het eigenlijk niets meer is dan ongewenst gedrag wat je kunt loslaten? Dan draai je de cognitieve dissonantie om, zodat het in je voordeel werkt.
‘Ik ben eigenlijk helemaal geen roker’
Want als jij de volgende keer een sigaret opsteekt en je identificeert jezelf niet meer als ‘roker’, dan voelt het roken op zichzelf als iets wat je niet zou moeten doen. Het past immers niet bij jouw identiteit, want je bent helemaal geen roker.
Ook hier kun je affirmaties en visualisatieoefeningen bij gebruiken. Je kunt jezelf inbeelden als iemand die de slechte gewoonte niet heeft. Zo wordt die geprojecteerde identiteit langzaam onderdeel van je echte identiteit.
Ik heb zelf met succes een aantal slechte gewoontes afgeleerd door mezelf ervan te overtuigen dat ze niet bij mij passen. Daarnaast heb ik de volgende 5 stappen gebruikt om het gedrag voorgoed los te laten.
Lees ook: Een leuker leven: 9 eenvoudige wegen naar meer plezier
Hoe kan ik slechte gewoontes afleren?
Naast de tip van hierboven heb ik nog vijf andere tips voor je om van je slechte gewoontes af te komen.
#1 Bedenk wat en waarom je iets wilt veranderen
Niet iedere slechte gewoonte is hetzelfde. Sommige gewoontes zijn funest voor je mentale gezondheid, anderen voor je lichamelijke gezondheid. Het is goed om jezelf vragen te stellen over het wat en waarom van je slechte gewoonte.
Stel jezelf vragen zoals:
- Wat zijn de gevolgen als ik door blijf gaan met de slechte gewoonte? Welke negatieve effecten kan het hebben?
- Hoe worden mijn leven en mijn relaties met anderen beïnvloed door deze slechte gewoonte?
- Welke voordelen zou het hebben als ik met de gewoonte stop? Financieel, emotioneel, fysiek?
- Welke alternatieve activiteiten zou ik ervoor in de plaats kunnen doen die wel goed zijn?
- Is er een dieperliggend probleem waar ik professionele hulp bij nodig heb?
#2 Herken de triggers die zich afspelen voordat je slechte gewoonte zich openbaart
Het herkennen van persoonlijke triggers is essentieel als je slechte gewoontes wilt doorbreken. Door je triggers in kaart te brengen kun je namelijk anticiperen op (schadelijk) gedrag dat je wilt voorkomen.
Die triggers komen meest voort uit één van de volgende elementen:
- Een bepaalde tijd waarop je normaal iets doet
- Een bepaalde plek waar je normaal iets doet
- Een emotie die je aanzet tot bepaald gedrag (verveeldheid, stress, eenzaamheid)
- Bepaalde mensen die de gewoonte uitlokken
- Sociale druk
Je kunt bijvoorbeeld herkennen dat je vaak teveel eet als je je eenzaam voelt. Of je drinkt vaak teveel alcohol als je je ongemakkelijk voelt op sociale bijeenkomsten. Anderen roken alleen sigaretten als ze met bepaalde mensen zijn omdat ze groepsdruk voelen.
Door je triggers te begrijpen kun je strategieën uitwerken om die triggers te voorkomen. Dat betekent niet dat je je vrienden niet meer mag zien of nooit meer een biertje mag drinken.
Het betekent dat je de triggers onschadelijk maakt, zodat ze niet meer leiden tot het ongewenste gedrag.
Manieren om triggers onschadelijk te maken zijn onder andere:
- Ademhalingsoefening tegen stress en angst: 4 kalmerende oefeningen die je nu kunt doen
- 10 ontspanningsoefeningen bij stress voor direct resultaat
- Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR): de startersgids
- Value based living: hoe moet leven naar je waarden?
#3 Gebruik mindfulness om bewuster te worden van je gedrag
Mindfulness is een effectieve manier om bewuster te worden van je eigen gedachtenpatronen en gedrag. Het kan je helpen om situaties te herkennen waarin je normaal gesproken slechte gewoontes zou hebben.
Door die patronen te herkennen en te benoemen zonder oordeel, kun je er op een neutrale manier naar kijken. Je leert bijvoorbeeld benoemen hoe je je voelt: ‘ik voel me nu eenzaam en daardoor krijg ik zin om iets te snoepen.’
In plaats van de gedachten weg te duwen, leert mindfulness je bij die gedachte te blijven en het te onderzoeken. Je begint bijvoorbeeld ineens te herkennen dat de slechte gewoonte een ‘quick fix’ is voor een ongemakkelijk gevoel dat je ervaart.
Mindfulness kan je helpen om de triggers dieper te onderzoeken en gedisciplineerd te blijven in het loslaten van de wens om die sigaret op te steken of op je nagels te bijten.
Lees ook:
– Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR): de startersgids
– 5 Eenvoudige mindfulness oefeningen die je overal kunt doen (met je ogen open)
#4 Stel doelen op en bepaal wat succes is
Het stellen van realistische doelen is een belangrijke stap bij het loslaten van slechte gewoontes en het ontwikkelen van betere routines.
Begin met het vaststellen van wat je wilt bereiken – zoals het geleidelijk afbouwen van iets of het ontwikkelen van een nieuwe, gezondere gewoonte – en creëer vervolgens kleinere, behapbare mijlpalen waarmee je dat kunt bereiken.
Nooit meer ongezond eten is bijvoorbeeld vrij lastig. Maar zeggen dat je de komende maand drie keer per week echt gezond eet is beter te behalen. Hetzelfde geldt voor nagels bijten of uit je slof schieten.
Als je doorzet met je plan en oude gewoonten vervangt door gezondere, beschouw dan elke vorm van vooruitgang – hoe klein ook – als een succesvolle mijlpaal.
#5 Vier kleine successen en bouw momentum op voor groter success
Successen vieren, hoe klein ze ook lijken, is essentieel om momentum op te bouwen en gemotiveerd te blijven. Als je erkent dat je een doel hebt bereikt, versterk je het idee dat vooruitgang mogelijk is.
Het kan je ook het vertrouwen geven om grotere uitdagingen aan te gaan. Zie een klein succes dus ook als bevestiging dat je inderdaad kunt veranderen en dat de slechte gewoonte niet bij je past.
Conclusie
Het afleren van slechte gewoontes is niet zo simpel als sommige mensen het laten lijken. Ik ben van mening dat het komt omdat we denken er met een simpel stappenplan vanaf te zullen zijn.
Maar de reden dat we terugvallen in bepaalde (slechte) gewoontes is omdat we onszelf identificeren met die gewoonte.
Door je te richten op het zien van jezelf als iemand bij wie die slechte gewoonte niet past, kun je afstand nemen van die slechte gewoonte.
Succes behaald, of wil je iets delen over jouw proces bij het afleren van slechte gewoontes?
Laat een reactie achter onderaan deze pagina.
Veel geluk,
Martijn
