Vind je het maar vreemd om je neus dicht te knijpen en dan te ademen door één neusgat?
Think again.
De wetenschap is er inmiddels van overtuigd dat de wisselende neusademhaling positieve effecten heeft. Ook bekende personen doen inmiddels gretig mee.
Zo gebruikte Hillary Clinton de alternate nostril breath na haar verlies bij de verkiezingen van 2016.
Je loopt met deze ademhalingsmethode misschien een klein risico om voor gek verklaard te worden.
Maar jij bent straks zo relaxed door de wisselende neusademhaling, dat je daar nog maar één reactie op hebt: ‘who cares?’
Ik ga je alles vertellen over de diepere betekenis, het onderzoek en natuurlijk hoe je zelf de alternate nostril breath kunt doen.

Nadi shodhana pranayama
De alternate nostril breath is er al een tijdje. Hij is namelijk onderdeel van de traditionele yoga ademhalingen, net als deze 3.
Die traditie dateert van honderden jaren geleden. Toen werden de Yoga Sutras van Patanjali opgesteld. De naam nada shodhana betekent in het Nederlands ‘ademtechniek van de subtiele energiezuivering‘.
→ Het is een vorm van conscious breathing.
Als onderdeel van de vierde ‘poot’ van de Yoga Sutras is deze vorm van pranayama (gereguleerde ademhaling) een belangrijk onderdeel van de yoga traditie.
Je kan de wisselende neusademhaling ook goed gebruiken als diafragma ademhaling.
Wat is het verhaal achter de wisselende neusademhaling?
Bij yoga staat de connectie tussen lichaam en geest centraal. De ademhaling is een goede schakel om ze aan elkaar te verbinden. Dat kun je doen door bewust bezig te zijn met ademhalen.
En die ademhaling is essentieel.
Sommige yogi’s beweren zelfs dat de yoga ademhaling belangrijker is dan de yogaposes.
Bij de wisselende neusademhaling gaat het ook nog om een innerlijke balans in je hersenen. Daarom wissel je steeds van neusgat.
Dominante neusgaten
De reden daarvoor is dat je altijd één dominant neusgat hebt waar meer lucht doorheen komt. Dat dominante neusgat kan van tijd tot tijd verschillen. Soms is die van jou links, soms rechts.
Dat komt omdat er diep in je neus allemaal lekkere dingen gebeuren die het daglicht niet kunnen verdragen, maar wel deels de luchttoevoer blokkeren.

De alternate nostril breath probeert te voorkomen dat er disharmonie ontstaat. Dat gebeurt door de luchtstroom tussen links en rechts af te wisselen. Zo komt er altijd evenveel lucht binnen via de linker- als via de rechterkant van je neus.
Zo blijft er harmonie in je hoofd en daarmee je hele lichaam en geest.
Lees ook: 4-7-8 ademhaling: essentiële informatie en tips voordat je begint
Hoe zit dat precies?
Volgens de yoga traditie zijn je neusgaten twee afzonderlijke ‘entiteiten’ met een bepaalde emotionele en spirituele betekenis.
Linker neusgat
Je linker neusgat wordt in Sanskriet ook wel ‘Ida‘ genoemd. Wanneer je Ida neusgat dominant is, ben je meer in contact met je feminine, ofwel vrouwelijke kant (Shakti).
Er wordt ook wel gezegd dat je linker neusgat symbool staat voor de maan, in Sanskriet Chandra Nadi genoemd. Je linker neusgat staat in verbinding met je rechter hersenhelft. De rustige en meer creatieve kant.
Tijdens een klein onderzoek werd voorzichtig geconcludeerd dat Chandra Nadi (alleen ademen door je linker neusgat) de bloeddruk verlaagt en ook een verlagend effect heeft op de bloeddruk.
Rechter neusgat
Je rechter neusgat wordt in Sanskriet ‘Pingala’ genoemd. Pingala staat symbool voor de zon en de masculine kant (Shiva). Als je vooral door je rechter neusgat ademt, word je vooral actiever.
Het sympathische zenuwstelsel wordt actiever. Je maakt adrenaline aan en voelt je ready.
Uit onderzoek blijkt inderdaad dat het ademen door je rechter neusgat de linker hersengebieden activeert. Die gebieden zijn analytischer van aard.

Andere interessante wetenschappelijke bevindingen:
- Dit onderzoek kwam erachter dat wie alleen door zijn linker neusgat ademt, minder activiteit heeft in zijn zweetklieren en een verminderde activiteit in het sympathische zenuwstelsel (verantwoordelijk voor stress). Wie meer via rechts ademt neemt 37% meer zuurstof op in het bloed en verhoogt de resting metabolism rate.
- Dit onderzoek ontdekte dat een groep studenten die 15 minuten lang een wisselende neusademhaling toepast, minder angst ervaart wanneer ze in het openbaar een presentatie moeten geven.
Wat zijn de voordelen van de wisselende neusademhaling?
Bij een wisselende neusademhaling haal je gebalanceerd adem door ieder neusgat. Ieder neusgat komt dus even vaak aan de beurt, maar wel in een vaste volgorde.
De voordelen van deze ademhalingsmethode treden soms al binnen enkele minuten op.
Enkele effecten van de wisselende neusademhaling:
- Kalmeert de geest
- Vermindert angsten
- Brengt je lichaam in een stad van rust
- Helpt bij de voorbereiding op meditatie
- Ondersteunt bij verbaal en ruimtelijk geheugen
- Verhelpt stress en moeheid binnen één minuut
- Werkt ideaal als kalmeringsmiddel voor een spannende presentatie of sollicitatiegesprek
- Houdt je lichaamstemperatuur in balans
- Brengt je linker- en rechterhersenhelft in balans
De alternate nostril breath is een ademhalingstechniek die al honderden jaren gebruikt wordt. Los van de hedendaagse voordelen, zijn er daarom ook wat meer spirituele voordelen verbonden aan deze techniek.
–> Deze 4 ademhalingsoefeningen tegen stress en angst werken direct.
Spirituele voordelen van de wisselende neusademhaling
- Het maakt je nadi’s puur. Nadi’s zijn de subtiele energiekanalen die door je heen lopen.
- Het helpt bij de creatie en stroming van prana, oftewel levensenergie.

Voor wie is de wisselende neusademhaling goed?
In principe kan jij er sowieso altijd een voordeel uithalen. Het effect is namelijk een gebalanceerd gevoel in zowel lichaam als geest.
Maar de ademhalingstechniek kan met name handig zijn als je:
- Last hebt van spanning in je lichaam
- Kampt met angst of stress
- Een belangrijke presentatie moet geven en daar tegenop ziet
- Op de bank wilt relaxen maar geen rust in je lichaam hebt
- Als je wilt afvallen door ademhaling
Hoe doe je de wisselende neusademhaling?
Tip: zorg dat je bij het ademen ongeveer even lang doet over inademen als over uitademen. Zeker als je begint is dit goed vol te houden. Heb je wat meer ervaring, dan kan je toewerken naar een frequentie waarbij uitademen 2x zo lang duurt als inademen.
Tip: Je kunt in plaats van je ringvinger ook je wijsvinger gebruiken voor je linker neusgat. Je houdt je hand in een andere positie. Een beetje zoals hoe je het zwembad in springt als je geen water in je neus wilt krijgen.
Conclusie
De wisselende neusademhaling is een geweldige manier om snel tot rust te komen. De balans die je ermee ervaart vind ik in ieder geval verbazingwekkend effectief.
De ademhaling blijft voor mij iets fascinerends hebben. Iedereen ademt de hele dag door, maar blijkbaar kunnen we het ook ‘verkeerd’ doen.
Het is prachtig om te zien dat de yogi’s die deze technieken honderden jaren geleden hebben ontwikkeld, nu gelijk krijgen door de huidige wetenschappelijke onderzoeken.
Dat laat wat mij betreft zien dat we de oude yoga tradities serieus moeten nemen.
Heb jij resultaat gehaald met de wisselende neusademhaling? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen. Laat het me weten in de reacties.
Veel geluk,
Martijn